به نظر میرسد شیوه استخراج مواد خام مورد استفاده جهت تولید باتری خودروهای برقی و نقض قابل تامل حقوق بشر انتقادات زیادی را متوجه خودروسازان کرده است.
یکی از مؤسسات غیرانتفاعی بینالمللی به نام آمنستی اظهار میدارد بزرگترین سازندگان خودروهای برقی جهان با عدم رفع ریسکهای زنجیره تأمین این وسایل نقلیه در حال نقض حقوق بشر هستند. موسسه موردبحث در گزارشی ۱۰۲ صفحهای اعلام کرده خودروسازان ریسکها و خطرات ناشی از زنجیره تأمین مواد معدنی را رفع نکرده و این موضوع سلامت افرادی را که نزدیک این معادن زندگی میکنند به خطر انداخته است. در این معادن فلزاتی همچون کبالت، لیتیوم، نیکل و مس استخراج میشوند و افراد نزدیک به چنین محیطهایی با ریسک ابتلا به بیماریهای گوناگون مواجه هستند و محیطزیست نیز آسیبهای فراوانی از چنین فعالیتهایی میبیند.
آمنستی در بخشی از این مطالعه مفصل سیاستهای ۱۳ شرکت سازنده خودروهای برقی را از نظر انطباق با حقوق بشر ارزیابی کرده است. هر شرکت امتیاز مخصوص خود را دریافت کرده و آمنستی آنها را از نظر سیاستهای حقوق بشری، فرایندهای تشخیص ریسک، نقشهبرداری زنجیره تأمین و گزارش و درمان ردهبندی کرده است. بدترین امتیاز این ردهبندی ۱ و بهترین امتیاز هم ۹۰ در نظر گرفته میشود. از نظر آمنستی، بهترین برند در این مطالعه مرسدس بنز با امتیاز ۵۱ بوده و پس از آن شرکتهای تسلا و استلانتیس با امتیازهای ۴۹ و ۴۲ قرار گرفتهاند. گروه فولکسواگن، فورد و بی ام و نیز بهطور مشترک ۴۱ امتیاز را کسب کردهاند.
اما در بخش پایینی این جدول شرکت چینی بی وای دی با ۱۱ امتیاز، میتسوبیشی با ۱۳ امتیاز و همچنین هیوندای با ۲۱ امتیاز قرار دارند. دبیرکل آمنستی کسب این امتیازها را ناامیدی بزرگ توصیف کرده و افزوده شرکت بی وای دی فقدان جدی شفافیت حقوق بشر در زنجیره تأمین مواد باتری را نشان داده است. او خاطرنشان ساخته هیوندای و میتسوبیشی فاقد اطلاعات ضروری درباره رعایت حقوق بشر در زمینه فاکتورهای موردبحث بودهاند. موسسه موردبحث به هر خودروساز فرصت پاسخگویی دراینباره را داده و هیوندای نیز با انتشار بیانیهای گفته که به زنجیره تأمین پایدار و انسانی که حقوق بشر، حفاظت از محیطزیست و ایمنی را رعایت میکند متعهد است.
بی وای دی و میتسوبیشی در پاسخ به این گزارش بیانیهای منتشر نکردهاند. اتحادیه اروپا در تلاشی به منظور بهبود شفافیت زنجیره تأمین خودروهای برقی پاسپورت باتری را از اول فوریه ۲۰۲۷ ارائه خواهد کرد. این پاسپورت ویژه برای تمامی باتریهایی که ظرفیت فراتر از ۲ کیلووات ساعت دارند الزامی خواهد بود. گاوین هارپر محقق مواد ضروری دانشگاه بیرمنگام درباره پاسپورت باتری گفته است:
اتحادیه اروپا بازار مهمی برای خودروهای سراسر جهان است بنابراین پاسپورت باتری خودروهای برقی تأثیر زیادی روی برندهایی خواهد داشت که به دنبال فروش محصولات خود در اروپا هستند
این گزارش درست زمانی منتشر میشود که چندین خودروساز تراز اول جهانی در حال تغییر استراتژی خود بوده و بهطور فعالانه میخواهند شفافیت بیشتری از نظر زنجیره تأمین مواد معدنی داشته باشند. برای مثال ولوو که در گزارش آمنستی حضور ندارد از بلاک چین برای ردیابی ریشه کبالت موجود در زنجیره تأمین محصولات خود استفاده میکند. این موضوع بخشی از توافق سوئدیها با شرکتهای تأمین کننده CATL و LG Chem است. ولوو میگوید تا سال ۲۰۲۷ پاسپورت باتری را برای تمامی خودروهای برقی و پلاگین هیبریدی خود ارائه خواهد کرد تا ضربالاجل تعیین شده برای قوانین را رعایت کند.
مرسدس بنز نیز از سال ۲۰۱۸ تاکنون در حال همکاری با شرکت RCS گلوبال به عنوان شرکتی پیشرو در زمینه محیطزیست است. بی ام و هم فعالانه در برنامه تشخیص و از بین بردن ریسکهای استخراج کبالت و استفاده از آن در زنجیره تأمین قطعات شرکت کرده است. از طرف دیگر فولکسواگن اعلام کرده تمامی استانداردهای معدن کاری فلزات کمیاب و گرانقیمت را رعایت میکند. باید دانست جمهوری دموکراتیک کنگو حدود ۷۰ درصد کبالت جهان را تولید میکند و اکثر تأمین کننده مهم دنیا با شرکتهای معدن کاری در این کشور همکاری دارند؛ اما بنا به گزارش گروه RAID، در این معادن هزاران کودک و بزرگسال در محیطی نامطلوب مشغول به کار هستند. آنک فن وودنبرگ مدیر این گروه میگوید:
استخراج کبالت باعث آلودگی آب میشود. ما فهمیدیم که این آلودگی تأثیر ژنتیکی منفی روی زنان و دختران دارد و در برخی موارد آلودگی به حدی شدید بوده که ماهیگیران و کشاورزان دیگر قادر به کار کردن نیستند
او همچنین خاطرنشان ساخته کبالت مورد استفاده در خودروهای برقی اکثراً توسط افرادی با درآمد پایین استخراج میشود. البته شرکتهای معدن کاری این ادعا را رد کردهاند و در پاسخ به گزارش آمنستی اعلام کردهاند فرایندهای استخراج فلزات سنگین و کمیاب کاملاً پاک، پایدار و عاری از هرگونه نقض حقوق بشر است.
source