گزارش مرکز آمار نشان میدهد، نرخ بیکاری چهارمحال و بختیاری در تابستان 1403 به 9.4 درصد رسیده که گویای 1.4 واحد درصد افزایش نسبت به بهار امسال و 0.6 واحد درصد کاهش در مقایسه با تابستان سال گذشته است.
به این ترتیب، نرخ بیکاری چهارمحال و بختیاری در تابستان سال جاری نسبت به فصل قبل روند افزایشی داشته و بالاتر از متوسط کشوری نیز ایستاده است.
مرکز آمار، نرخ بیکاری کشور را در تابستان 7.5 درصد اعلام کرد که 0.2 واحد درصد کاهش را نسبت به بهار امسال و 0.4 واحد درصد کاهش را در مقایسه با تابستان سال گذشته نشان میدهد.
چهارمحال و بختیاری در میان 31 استان کشور، هفتمین استان با بیشترین نرخ بیکاری محسوب میشود.
روند افزایشی نرخ بیکاری زنان چهارمحال و بختیاری
در عین حال، مرکز آمار، نرخ بیکاری مردان این استان را کمتر از متوسط کشوری اعلام کرده است. در مقابل، نرخ بیکاری زنان چهارمحال و بختیاری، فاصله معناداری با متوسط کشوری دارد و عامل موثر در جایگاه هفتمی این استان محسوب میشود.
بر اساس جدیدترین گزارش مرکز آمار از وضعیت بازار کار، نرخ بیکاری مردان چهارمحال و بختیاری در تابستان امسال، به 5.9 درصد رسیده است؛ این رقم 0.1 واحد درصد افزایش را نسبت به بهار سال جاری و 2.7 واحد درصد کاهش را در مقایسه با تابستان سال گذشته نشان میدهد.
نرخ بیکاری مردان این استان همچنین، 0.2 واحد درصد کمتر از نرخ بیکاری همین گروه در کشور است.
در مقابل، مرکز آمار نرخ بیکاری زنان چهارمحال و بختیاری را در تابستان سال جاری 23.5 درصد اعلام کرده که گویای 4.8 واحد درصد افزایش نسبت به بهار امسال و 7.3 واحد درصد افزایش، در مقایسه با تابستان سال گذشته، است.
از سوی دیگر، نرخ بیکاری زنان استان 9.3 واحد درصد بیشتر از متوسط بیکاری همین گروه در کل کشور است.
جدول اول، نرخ بیکاری و برخی شاخصهای اقتصادی مرتبط را در کل کشور و در چهارمحال و بختیاری در سال 1402 نشان میدهد.
دومین جدول نیز نرخ بیکاری و برخی شاخصهای اقتصادی مرتبط را در کل کشور و در چهارمحال و بختیاری در تابستان 1403 نشان میدهد.
تفاوت معنادار نرخ بیکاری مردان و زنان
گزارش مرکز آمار همچنین نشان میدهد که نرخ بیکاری زنان «15 ساله و بیشتر» چهارمحال و بختیاری در تابستان سال جاری، 17.6 واحد درصد بیشتر از مردان در همین گروه سنی بوده است. این اختلاف در مورد «زنان جوان 15 تا 24 ساله» و «جوانان 18 تا 35 ساله»، به ترتیب به 48.3 و 36.7 واحد درصد میرسد.
این در حالی است که گزارشهای مرکز آمار نشان میدهند، در تابستان 1403 و در کل کشور، نرخ بیکاری زنان در سه گروه یاد شده، به ترتیب 8.1، 10.7 و 13 واحد درصد بیشتر از نرخ بیکاری مردان بوده است؛ از این ارقام میتوان نتیجه گرفت که اختلاف نرخ بیکاری زنان و مردان در چهارمحال و بختیاری، به صورت معناداری بیشتر از متوسط کشوری است (جدول شماره 2).
بر این اساس، در حالی که نرخ بیکاری مردان چهارمحال و بختیاری کمتر از متوسط کشوری است، این استان در جایگاه چهارم بیشترین نرخ بیکاری زنان قرار دارد. سه استان نخست عبارتند از: قم (26.1 درصد)، لرستان (24.2 درصد) و خوزستان (23.8 درصد).
سهم 28 درصدی فارغالتحصیلان دانشگاهی از جمعیت شاغلان باسواد
ادامه این گزارش نگاهی دارد به شرایط اشتغال و بیکاری، در جمعیت باسواد استان چهارمحال و بختیاری در سال 1402.
کل جمعیت 15 ساله و بیشتر شاغل باسواد در چهارمحال و بختیاری در سال گذشته، 259 هزار و 16 نفر بوده است که از این تعداد، 217 هزار و 419 نفر را مردان و 41 هزار و 598 نفر را زنان تشکیل میدهند.
بر اساس گزارش مرکز آمار، سطح تحصیلی «دیپلم/ پیشدانشگاهی» بیشترین تعداد را در این گروه به خود اختصاص داده است و کمترین تعداد در دسته «متوسطه/ متوسطه 2» قرار میگیرد.
سهم زنان از جمعیت شاغلان باسواد استان چهارمحال و بختیاری به حدود 16 درصد میرسد. آمارها این نسبت را در کل کشور نیز همین حدود اعلام کردهاند؛ به عبارت دیگر هم در این استان و هم در کل کشور حدود 84 درصد شاغلان باسواد، در گروه مردان قرار میگیرند.
همچنین حدود 28 درصد از جمعیت شاغلان باسواد استان چهارمحال و بختیاری را فارغالتحصیلان دانشگاهی تشکیل میدهند. این رقم در کل کشور حدود 30 درصد است.
دارندگان مدرک کارشناسی، در صدر جمعیت بیکاران باسواد
کل جمعیت 15 ساله و بیشتر بیکار باسواد در چهارمحال و بختیاری در سال گذشته، 31 هزار و 889 نفر بوده است که از این تعداد، 22 هزار و 315 نفر را مردان و 9574 نفر را زنان تشکیل میدهند.
مدرک تحصیلی «کارشناسی» در صدر این گروه قرار دارد و کمترین تعداد نیز متعلق به سطح تحصیلی «متوسطه/ متوسطه 2» است.
در این میان، سهم فارغالتحصیلان دانشگاهی از جمعیت بیکاران باسواد در چهارمحال و بختیاری، حدود 37 درصد و در کل کشور حدود 45 درصد است. بیشتر فارغالتحصیلان دانشگاهی بیکار در چهارمحال و بختیاری و کشور، مدرک کارشناسی دارند.
همچنین سهم زنان نیز در این جمعیت، در چهارمحال و بختیاری به حدود 30 درصد و در کل کشور به حدود 33 درصد میرسد.
سهم 69 درصدی زنان از جمعیت غیرفعال باسواد
کل جمعیت 15 ساله و بیشتر غیرفعال باسواد در چهارمحال و بختیاری در سال گذشته، 337 هزار و 759 نفر بوده است که از این تعداد، 104 هزار و 818 نفر را مردان و 232 هزار و 941 نفر را زنان تشکیل میدهند.
بیشتر افراد حاضر در این گروه، در سطح تحصیلی «ابتدایی/ سوادآموزی» و کمترین تعداد آنها، دارای مدرک تحصیلی «فوقلیسانس و بالاتر» هستند. 135 نفر نیز سطح تحصیلات خود را اعلام نکردهاند.
در عین حال، سهم زنان از جمعیت غیرفعال باسواد در چهارمحال و بختیاری به حدود 69 درصد میرسد. آمارها این نسبت را در کل کشور حدود 72 درصد نشان میدهند. همچنین، حدود 22 درصد از این جمعیت نیز فارغالتحصیل دانشگاه هستند؛ گزارش مرکز آمار نشان میدهد که این نسبت در کل کشور در حدود 21 درصد است.
حضور پررنگ شاغلان در بخش صنعت
از سوی دیگر، بر اساس گزارش مرکز آمار، سهم اشتغال کل، مردان و زنان در بخشهای مختلف اقتصادی در چهارمحال و بختیاری همچون کل کشور، به ترتیب شامل خدمات، صنعت و کشاورزی میشود.
با وجود این، سهم اشتغال «کل شاغلان» و «مردان» در چهارمحال و بختیاری در بخش خدمات کمتر از متوسط کشوری و در بخشهای صنعت و کشاورزی بیشتر است. سهم اشتغال «زنان» این استان اما، در بخش خدمات و صنعت بیشتر و در بخش کشاورزی کمتر از متوسط کشوری است.
آمارها نشان میدهد که شاغلان چهارمحال و بختیاری حضور پررنگی در بخش صنعت دارند. به گونهای که سهم اشتغال «کل شاغلان» و «مردان» این استان در بخش صنعت در جایگاه ششم و سهم اشتغال «زنان» آن در رتبه هشتم کشور قرار دارد.
همچنین مرکز آمار، سهم اشتغال در بخش خصوصی چهارمحال و بختیاری را همچون کل کشور، بیشتر از بخش عمومی اعلام کرده است.
از سوی دیگر، بیشتر شاغلان استان چهارمحال و بختیاری، همچون کل کشور، در بخش رسمی اقتصاد فعالیت میکنند.
بر اساس تعریف مرکز آمار، بخش غیررسمی (در مقابل بخش رسمی)، شامل واحدها و بنگاههایی میشود که اساساً به منظور ایجاد اشتغال و درآمد برای خود، در زمینه تولید کالا و خدمات فعالیت میکنند. این واحدها غالباً در چارچوب مقررات تشکیل نشدهاند یا با تشکیلات کوچک و بدون تفکیک بین کار و سرمایه به عنوان عوامل تولید، در سطح کوچک عمل میکنند. به عبارت دیگر، آنها معمولاً حساب و کتاب یا حسابداری ندارند و اندازه بنگاه از نظر تعداد شاغلان، کمتر از سطح تعیینشده در مقررات کشور است. این بنگاهها اغلب مطابق مقررات و قوانین ثبت نشده یا جواز کسبوکار دریافت نکردهاند.
اشتغال غیررسمی (در مقابل اشتغال رسمی) نیز عبارت است از اشتغال کارکنان مستقل، کارفرمایان، کارکنان شرکتهای تعاونی تولیدی بخش غیررسمی، تمامی کارکنان فامیلی بدون مزد و حقوقبگیرانی که از نظر قانونی یا در عمل، زیر پوشش قوانین کار و مزایای تامین اجتماعی و استخدامی (از قبیل مالیات بر درآمد، تامین اجتماعی، یا مزایای استخدامی، مرخصی استحقاقی و مرخصی استعلاجی با مزد) قرار ندارند.
نرخ تورم چهارمحال و بختیاری؛ کمتر از متوسط کشوری
نرخ تورم، یکی دیگر از شاخصهای مهم در اقتصاد هر کشور محسوب میشود. گزارش مرکز آمار از شاخص قیمت مصرفکننده در آبان سال جاری نشان میدهد که نرخ تورم ماهانه در چهارمحال و بختیاری، افزایشی و بیشتر از نرخ کشوری آن بوده است.
تورم نقطه به نقطه نیز در این استان روند افزایشی داشته اما پایینتر از متوسط کشوری قرار گرفته است.
نرخ تورم سالانه اما، هم روند کاهشی دارد و هم کمتر از متوسط کشوری ثبت شده است. چهارمحال و بختیاری ششمین استان کشور با کمترین نرخ تورم سالانه محسوب میشود.
برای اطلاعات بیشتر، مطالعه گزارش نرخ بیکاری کرمان؛ بالاتر از متوسط کشوری پیشنهاد میشود.
source