خودروهای درون‌سوز باعث آلودگی هوا و آسیب دیدن محیط‌زیست و سلامت انسان می‌شوند اما اثرات دقیق دود اگزوز خودروهای دیزلی بر انسان چیست؟
در کشور ما اکثر خودروهای سواری از نوع بنزینی هستند اما برخی وانت‌بارها و همچنین تقریباً همه خودروهای سنگین از سوخت گازوئیل یا دیزل استفاده می‌کنند. در واقع اقتصاد کشور ما به این سوخت و کامیون‌هایی وابسته است که محموله‌های گوناگون را جابجا می‌کنند. در کشور ما قیمت گازوئیل برخلاف اکثر کشورهای جهان ارزان‌تر از بنزین است اما با این وجود پیشرانه‌های دیزلی راندمان بالاتری دارند و در طیف وسیعی از وسایل نقلیه همچون کامیون‌ها، قطارها و کشتی‌ها بکار می‌روند. بد نیست بدانید بخش حمل‌ونقل آمریکا در سال ۲۰۲۲ حدود ۱۲۵ میلیون گالن سوخت گازوئیل در روز مصرف کرده است.
همچنین بخوانید: میزان آلایندگی دی اکسید کربن یک خودرو چقدر است؟
ارتش این کشور نیز از پیشرانه‌های دیزلی از جنگ‌افزارهای زمینی همچون تانک‌ها و کامیون‌ها استفاده می‌کند چراکه گازوئیل احتمال انفجار کمتری نسبت به بنزین دارد. تأسیسات صنعتی، بیمارستان‌ها و دیگر سازمان‌ها نیز از ژنراتورهای تولید برق که با گازوئیل کار می‌کنند استفاده کرده‌اند. البته باید دانست پیشرانه‌های دیزلی معمولاً بزرگ‌تر و سنگین‌تر از نمونه‌های بنزینی هستند و سوختن گازوئیل حدود ۱۳ درصد دی‌اکسید کربن بیشتری نسبت به بنزین تولید می‌کند. دود اگزوز خودروهای دیزلی به شدت سمی است و اثرات مخربی بر سلامت انسان می‌گذارد.
با استنشاق دود اگزوز خودروهای دیزلی چه اتفاقی رخ می‌دهد؟
دود اگزوز این خودروها ترکیبی از گازهای مختلف، بخارآب، دوده و ذرات معلق و… است. البته ترکیبات همه دودهای خارج شده از اگزوز خودروهای دیزلی مشابه یکدیگر نیست زیرا به نوع پیشرانه، سوخت، روغن و فاکتورهای دیگر بستگی دارد. در دود اگزوز شاید موادی همچون آمونیاک، اکسیدهای نیتروژن، اکسیدهای گوگرد، ترکیبات آروماتیک همچون بنزن و تولوئن، الکل‌ها، آلدئیدها، هیدروکربن‌ها و کتون ها وجود داشته باشند. همچنین ذرات گازوئیل نیز عموماً از کربن، خاکستر، هیدروکربن‌های آروماتیک پلی سیکلیک، سیلیکات‌ها و سولفات‌ها تشکیل شده است. اکثر این ذرات قطر کمتر از ۱ میکرون دارند و به راحتی وارد دستگاه تنفسی ما می‌شوند.
اگر به مدت کم در معرض این مواد قرار گیرید مشکلاتی همچون سردرد، حالت تهوع، افزایش فشارخون، حساسیت پوستی و… به وجود خواهد آمد. حتی احتمال ایجاد اختلال در درک و حواس افراد نیز وجود خواهد داشت؛ اما قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض دود خودروهای دیزلی با سرطان دستگاه تنفسی در ارتباط است. برخی مطالعات نشان داده که استنشاق طولانی‌مدت دود ناشی از سوختن گازوئیل می‌تواند باعث سرطان مثانه شود و یکی از مقالات علمی نیز به ایجاد تغییرات DNA در انسان اشاره کرده است. بنا به گزارش اداره ایمنی و بهداشت حرفه‌ای آمریکا، ترکیب مهندسی و کنترل‌های اداری بهترین روش برای به حداقل رساندن سمیت ناشی از دود گازوئیل در محیط‌های کاری خواهد بود. فرایند مهندسی شامل حفظ و نگهداری روتین پیشرانه‌های دیزلی، نصب فیلترهای اگزوز، کاتالیزورها و سیستم‌های تهویه و همچنین استفاده از افزودنی‌های سوخت است؛ اما در بخش کنترل‌های اداری نیز توصیه‌هایی از جمله محدودیت سرعت، جلوگیری یا محدود کردن کارکرد درجای خودروهای دیزلی، محدودیت در استفاده از دستگاه‌های دیزلی و تعریف مناطق ممنوع برای استفاده از خودروهای دیزلی صورت گرفته است.
افرادی که به مدت طولانی مجبور هستند در معرض دود ناشی از احتراق سوخت گازوئیل قرار گیرند باید از ماسک و دستگاه‌های تنفسی استفاده کرده و به کمترین میزان در کنار پیشرانه‌های دیزلی قرار گیرند. با اینکه محدود کردن حضور در کنار چنین دستگاه‌هایی برای شرکت‌ها و کارفرماها یک چالش است اما هنوز هم اقداماتی از جمله دور ماندن از منابع تولید کننده آلاینده‌ها را می‌توان انجام داد. جهت کسب اطلاعات بیشتر می توانید مقاله راهکارهای پیشنهادی برای کاهش آلایندگی خودرو را مطالعه نمایید. با اینکه پیشرانه‌های دیزلی به اندازه‌ای که تصور می‌شود آلاینده نیستند اما دود ناشی از سوختن گازوئیل می‌تواند آسیب‌های زیادی به سلامت انسان وارد کند. قطعاً این گازهای خارج شده از اگزوز خودروهای دیزلی سمی هستند و باید اقدامات زیادی در جلوگیری از آلودگی هوا و محیط‌زیست انجام شود.
source