راهنمای خرید اولین موتورسیکلت؛ همه آن چه باید بدانید

اگر برای اولین بار به دنبال خرید یک موتورسیکلت هستید حتماً این مقاله را مطالعه کنید تا با تمامی زوایای پیدا و پنهان مالکیت این وسیله نقلیه آشنا شوید.


افراد زیادی از موتورسواری به عنوان یکی از سرگرمی‌ها و تفریح‌های موردعلاقه نام می‌برند و دلایل زیادی برای این موضوع وجود دارد. جاده باز، حس سرعت و بادی که در موها می‌پیچد حس و حال هیجان‌انگیزی را ایجاد می‌کنند، چیزی که کمتر در سایر اشکال حمل‌ونقل دیده می‌شود. البته موتورسواری نیز چالش‌ها و خطرات خاص خود را دارد که اکثر شما عزیزان با آن‌ها آشنا هستید. واضح است که خرید اولین موتورسیکلت برای همه افراد امری استرس‌زا خواهد بود و باید با نکات زیادی دراین‌باره آشنا شد. شما نیازمند تجربه کافی هستید تا بتوانید از موتورسیکلت مدنظر چه می‌خواهید، هرچند در مقابل باید اولین موتورسیکلت را بخرید تا این تجربه را به دست آورید! اما نباید نگران باشید چراکه ما در مجله پدال تمامی اطلاعات لازم برای یک خرید بی‌دردسر و بی استرس را ارائه کرده‌ایم و شما با مطالعه این مقاله می‌توانید از خرید اولین موتورسیکلت خود لذت ببرید.

ایمنی مهم‌ترین موضوع است

نیازی به گفتن این نکته نیست اما بازهم تأکید می‌کنیم که موتورسواری تفریحی خطرناک است. برخلاف خودروها خبری از کابین، کیسه هوا و کمربند ایمنی نیست و پروفایل کم‌عرض موتورسیکلت توجه یک خودروی بزرگ را به خود جلب نمی‌کند و این موضوع به ویژه در جاده‌های شلوغ‌تر خطرناک جلوه خواهد کرد. حتی کوچک‌ترین برخوردها بین موتورسیکلت و خودرو می‌تواند عواقب وحشتناکی در پی داشته باشد. پیش از آنکه به دنبال خرید اولین موتورسیکلت خود باشید باید مهارت‌های جدیدی را به‌صورت ایمن بیاموزید. کشورهای مختلف جهان سیاست‌های گوناگونی در این زمینه دارند هرچند در کشوری همچون آمریکا مؤسسات و نهادهایی برای آموزش علمی و عملی موتورسواری وجود دارد.

تعیین نوع موتورسیکلت موردنیاز

پیش از خرید اولین موتورسیکلت از خود بپرسید چه نوع محصولی را می‌خواهید. موتورسیکلت‌ها در دو دسته بزرگ جاده‌ای و آفرود قرار می‌گیرند. محصولات آفرود از سیستم تعلیق با بازی بیشتر سود می‌برند و بنابراین دارای ارتفاع بیشتر از سطح زمین و لاستیک‌های گیراتر برای سواری بهتر در مسیرهای ناهموار هستند. حتی محصولاتی همچون موتورسیکلت‌های ادونچر شهری هم می‌توانند در دسته مدل‌های آفرود قرار گیرند؛ اما مدل‌های جاده‌ای از لاستیک‌های نرم‌تر، ارتفاع کمتر از سطح زمین و پیشرانه‌های متنوع‌تر سود می‌برند. این موتورسیکلت‌ها طیف‌های وسیعی از کروزهای بسیار راحت گرفته تا مدل‌های سوپر اسپرت را شامل می‌شوند.

نوع موتورسیکلت انتخابی شما روی تمامی جنبه‌های سواری و خرید آن تأثیر خواهد گذاشت. شاید تصمیم‌گیری در این زمینه دشوار باشد اما تصور کنید در حال موتورسواری هستید. آیا از آن هر روز استفاده می‌کنید یا فقط آخر هفته‌ها؟ آیا با موتورسیکلت به سر کار می‌روید؟ آیا به دنبال شرکت در مسابقات و درگ هستید؟ پاسخ به این سؤال و سؤالات مشابه می‌تواند در تصمیم‌گیری شما نقش مهمی ایفا کند. اکثر شرکت‌های تولید کننده طیف گسترده‌ای از محصولات، از مدل‌های پایه برای مبتدی‌ها گرفته تا نمونه‌های حرفه‌ای را تولید می‌کنند.

انواع موتورسیکلت

زمانی که تصمیم گرفتید چه نوع موتورسیکلتی را بخرید، نوبت به انتخاب بهترین گزینه مناسب شما می‌رسد. در ادامه انواع اصلی موتورسیکلت‌ها را ذکر می‌کنیم تا هنگام خرید با آن‌ها آشنا شوید.

موتورسیکلت کروزر: این موتورسیکلت‌های نسبتاً سنگین‌وزن دارای صندلی با ارتفاع پایین برای سفرهای طولانی هستند. نمونه بارز موتورسیکلت کروزر را می‌توان هارلی دیویدسونی دانست که پر از تریم کروم است.

موتورسیکلت اسپرت: این دسته از محصولات سبک‌وزن معمولاً دور پیشرانه بالایی داشته و از نسبت قدرت به وزن قابل‌توجهی سود می‌برند. معمولاً مدل‌های اسپرت راحتی سواری را قربانی پرفورمنس می‌کنند.

موتورسیکلت تورر: اولویت اصلی این موتورسیکلت‌ها راحتی موتورسوار است و در نقطه مقابل مدل‌های اسپرت قرار می‌گیرد. البته توررها می‌توانند بسیار قدرتمند، سریع و نسبتاً سنگین‌وزن هم باشند.

موتورسیکلت اسپرت تورر: این محصولات در واقع نمونه‌های اسپرت هستند که به راحتی سواری نیز اهمیت داده‌اند و تجهیزاتی همچون کیف‌های سفارشی برای حمل وسایل بیشتر طراحی شده‌اند.

موتورسیکلت دوال اسپرت: موتورسیکلت‌های دوال اسپرت تجهیزات آفرود همچون ارتفاع بیشتر از سطح زمین و سیستم تعلیق پیشرفته با را ویژگی‌های مدل‌های جاده‌ای همچون چراغ‌های جلو و ترمز و راهنماها ترکیب کرده‌اند.

موتورسیکلت ادونچر: نمونه‌هایی بادوام و خشن هستند که در مسیرهای صعب‌العبور سواری مناسبی ارائه می‌کنند. ادونچرها در هر محیطی، از مسیرهای بین‌قاره‌ای گرفته تا خیابان‌های شهری ایفای نقش کرده‌اند.

موتورسیکلت استاندارد/نیکد: محصولاتی شهری که برای استفاده جاده‌ای و سفرهای کوتاه و متوسط مناسب هستند.

موتورسیکلت اسکوتر/مینی: محصولاتی کوچک و سبک‌وزن با پیشرانه‌های کم‌حجم هستند و برای تردد داخل شهری طراحی شده‌اند.

با اینکه برخی کارشناسان به خریداران موتورسیکلت توصیه می‌کنند برای شروع به سراغ محصولاتی همچون موتورسیکلت‌های سوپر اسپرت نروند اما بسته به مهارت خود می‌توانند چنین مدل‌هایی را نیز برانند. خریداران باید ابعاد، وزن و مشخصات فنی محصول مدنظر خود و همچنین چگونگی ترکیب آن با استایل و بدن خود را در نظر داشته باشند.

ابعاد و انواع بدنه موتورسیکلت

موتورسیکلت‌ها برخلاف خودروها نیازمند تعامل کل بدن موتورسوار با خود هستند تا کاربری بهینه‌ای داشته باشند. در واقع موتورسیکلت حین سواری به بخشی از بدن موتورسوار تبدیل می‌شود. باید دانست وزن سبک‌ترین موتورسیکلت‌های بازار به حدود ۱۰۰ کیلوگرم می‌رسد درحالی‌که وزن مدل‌های سنگین تا بیش از ۴۵۰ کیلوگرم هم خواهد بود. یافتن ابعاد و وزن مناسب با بدن شما امری مهم است. موتورسواری با قد ۱.۵ متر و وزن ۴۵ کیلوگرم روی موتورسیکلتی که برای فردی با قد ۱.۸ متر و وزن ۱۰۰ کیلوگرم طراحی شده راحت نخواهد بود. حضور فردی سنگین‌وزن روی موتورسیکلتی سبک هم تأثیر منفی روی پرفورمنس آن خواهد گذاشت. البته همه‌چیز به شتاب گیری خلاصه نمی‌شود زیرا بار بیش از حد روی موتورسیکلت می‌تواند روی تمامی جنبه‌های سواری از جمله ترمز گیری و عبور از پیچ‌ها نیز تأثیر بگذارد.

باید دانست هرچقدر سرعت موتورسیکلت کمتر باشد مانور دادن با آن برای تازه‌کاران سخت‌تر خواهد بود. هرچه سرعت موتورسیکلت بیشتر شود شاهد چابکی و حس سبکی در آن خواهیم بود اما در سرعت‌های پایین موتورسیکلت عجیب و سنگین حس می‌شود. در حالت ایده آل یک موتورسوار باید بتواند کنترل این وسیله نقلیه را در هر شرایطی به دست گیرد. ارتفاع نشیمنگاه و صندلی موتورسیکلت اهمیت بسیار زیادی دارد.

ارگونومی

موتورسواری می‌تواند باعث ناراحتی شود و بخش زیادی از آن به استایل سواری مدنظر شما مربوط می‌شود. برای مثال موتورسیکلت‌های کروزر موقعیت سواری ریلکس و راحتی دارند درحالی‌که موقعیت بدن در مدل‌های ادونچر سرراست و تقریباً عمودی است. در موتورسیکلت‌های سوپر اسپرت نیز بدن کاملاً به جلو خم می‌شود. مدل‌های لوکس تورر همچون هوندا گلدوینگ یا هارلی دیویدسون رود گلاید نیز محصولاتی مسافرتی و گران‌قیمت هستند. هر بخشی از موتورسیکلت که با بدن شما در تماس است می‌تواند باعث ناراحتی شود. دستگیره‌ها، جای پا، کنترل‌ها و صندلی‌ها اهمیت زیادی دارند و البته می‌توان آن‌ها را ارتقا داد هرچند بهتر است از همان ابتدا به دنبال محصولی متناسب با فیزیک بدن خود باشید. دقت کنید که شاید برای ۱۰ دقیقه روی صندلی موتورسیکلت راحت بنشینید اما شاید پس از گذشت چند ساعت اوضاع اصلاً خوشایند شما نباشد.

نوع پیشرانه و انتقال قدرت

قانون مشخص و سفت سختی از نظر حجم پیشرانه مناسب برای تازه‌کارها وجود ندارد اما نوع پیشرانه و نوع انتقال قدرت بسیار مهم است. در ادامه به‌طور خلاصه مهم‌ترین انواع پیشرانه‌های بکار رفته در موتورسیکلت‌ها را ذکر می‌کنیم:

پیشرانه تک سیلندر: انواع سبک‌وزن و کوچکی هستند که گشتاور خود را عمدتاً در دورهای پایینی ارائه می‌کنند.

پیشرانه دو سیلندر موازی: این نوع پیشرانه‌ها از یک جفت سیلندر که بغل یکدیگر قرار گرفته‌اند استفاده می‌کنند و بسیار منعطف هستند و قدرت میانی بیشتری را نسبت به نمونه‌های تک سیلندر تولید می‌کنند.

پیشرانه دو سیلندر تخت: این پیشرانه‌ها انتخابی محبوب برای مدل‌های ادونچر و کروزر هستند چراکه از مرکز ثقل پایین سود برده و خروجی خود را در دور گسترده پیشرانه ارائه می‌کنند.

پیشرانه‌های ۳ یا ۴ سیلندر خطی: اولویت این نیروگاه‌ها قدرت است و گشتاور تولیدی در رده بعدی قرار دارد. چنین پیشرانه‌هایی معمولاً در موتورسیکلت‌های اسپرت و استاندارد دیده می‌شوند.

پیشرانه‌های خورجینی: چنین نیروگاه‌هایی می‌توانند ۲ تا ۸ سیلندر داشته باشند هرچند رایج‌ترین آن‌ها ۲ سیلندر خورجینی بوده و گشتاور خود را در دور گسترده‌ای ارائه می‌کنند.

حجم پیشرانه نیز به اندازه نوع آن اهمیت دارد. پیشرانه ۴ سیلندر خطی ۶۰۰ سی‌سی یاماها R6 اسپرت قدرت خود را بسیار سریع ارائه می‌کند و درعین‌حال مشخصات کاملاً متفاوتی نسبت به پیشرانه ۲ سیلندر خورجینی ۶۰۰ سی‌سی هوندا شادو کروزر دارد. با اینکه بهتر است برای اولین خرید خود یک محصول کم‌حجم انتخاب کنید اما بهترین موتورسیکلت برای تازه‌کارها ترکیبی از نوع سواری، ارگونومی، ابعاد موتورسیکلت و موتورسوار و انتقال قدرت خواهد بود.

استفاده از کلاه ایمنی و سایر تجهیزات ضروری

کلاه ایمنی مهم‌ترین چیزی است که یک موتورسوار باید به همراه داشته باشد. عواقب عدم استفاده از کلاه ایمنی می‌تواند مرگبار باشد. در واقع هیچ بهانه‌ای برای عدم استفاده از این وسیله وجود ندارد. دقت داشته باشید که در هنگام خرید موتورسیکلت، کلاه ایمنی استاندارد و تائید شده را خریداری کرده و از انتخاب نمونه‌های متفرقه و بی‌کیفیت بپرهیزید. همچنین دقت کنید که کلاه‌های بسیار بزرگ و یا خیلی تنگ برای شما مناسب نخواهد بود و حتی شاید به سر شما نیز فشار وارد کند. کلاه‌های ایمنی در انواع مختلفی تولید می‌شوند اما بهترین گزینه مدل‌هایی هستند که کل سر را پوشش می‌دهند.

هزینه‌های جانبی

بسیاری از خریداران خودرو، قیمت آن را به عنوان مهم‌ترین فاکتور در نظر می‌گیرند و البته اشتباه هم نمی‌کنند اما در نظر داشته باشید که خرید موتورسیکلت با هزینه‌های دیگری هم همراه است که برخی فقط یک‌بار پرداخت شده و برخی دیگر هم تکرار می‌شوند. یکی از مثال‌های هزینه‌ای که فقط یک‌بار انجام می‌شود خرید تجهیزات موتورسواری است. مجموعه کامل و باکیفیت این تجهیزات می‌تواند هزینه گزافی را به خریدار تحمیل کند اما این موضوع در واقع سرمایه‌گذاری روی ایمنی است و باید صورت بگیرد. از طرف دیگر هزینه‌های بیمه وجود دارد که به نوع موتورسیکلت، سن موتورسوار و برخی فاکتورهای دیگر بستگی خواهد داشت. حق بیمه یک موتورسوار ۱۹ ساله که می‌خواهد محصولی سوپر اسپرت را براند بیشتر از حق بیمه فردی ۴۵ ساله و سوار بر موتورسیکلت دو سیلندر خواهد بود.

جمع‌بندی

آموزش موتورسواری و خرید موتورسیکلت شاید بهترین کاری باشد که یک فرد می‌تواند برای رسیدن به علایق خود انجام دهد. شکی وجود ندارد که این وسیله نقلیه برای افراد زیادی حس لذت و هیجان را به ارمغان می‌آورد اما باید نکات زیادی را در نظر داشت. قبل از راندن موتورسیکلت خود حتماً در محیطی ایمن تمرین کنید و هرگز از حضور در کلاس‌های آموزشی پشیمان نخواهید شد. توصیه می‌شود موتورسیکلتی مناسب جثه و مهارت‌های خود انتخاب کنید و قبل از خرید با جنبه‌های گوناگون موتورسیکلت انتخابی آشنا شوید. نهایتاً کار خود را در خیابان‌های نسبتاً خلوت و با سرعت کم شروع کرده و از موتورسواری لذت ببرید. فقط فراموش نکنید که همیشه قوانین و مقررات را رعایت کرده و کلاه ایمنی به همراه داشته باشید.