جهان صنعت نیوز، با کاهش اعتماد به چتر هسته‌ای آمریکا، کشورهای اروپایی به‌ویژه فرانسه و لهستان، در حال بررسی گزینه‌های جدیدی برای تقویت بازدارندگی هسته‌ای خود هستند.
افزایش نگرانی اروپا درباره امنیت هسته‌ای
دونالد توسک، نخست‌وزیر لهستان، در سخنرانی خود در پارلمان این کشور اظهار داشت که لهستان در صورت داشتن تسلیحات هسته‌ای احساس امنیت بیشتری خواهد کرد. این اظهارات در واکنش به کاهش اطمینان به حمایت هسته‌ای آمریکا و تغییرات ژئوپلیتیکی ناشی از سیاست‌های دونالد ترامپ مطرح شده است.
توسک به‌طور مستقیم پیشنهاد توسعه زرادخانه هسته‌ای لهستان را مطرح نکرد، اما بر لزوم همکاری با فرانسه و بریتانیا برای تقویت چتر هسته‌ای اروپا تأکید کرد. در همین راستا، امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، نیز از آغاز یک “گفت‌وگوی راهبردی” درباره استفاده از بازدارندگی هسته‌ای برای حفاظت از متحدان اروپایی خبر داد.
بازدارندگی هسته‌ای اروپا؛ چالش‌های قابلیت و اعتبار
چتر هسته‌ای آمریکا طی ۸۰ سال گذشته امنیت اروپا را تأمین کرده است، اما همواره نگرانی‌هایی درباره میزان تعهد واشنگتن به استفاده از تسلیحات هسته‌ای برای دفاع از دیگر کشورها وجود داشته است. بریتانیا نیز بخشی از توان هسته‌ای خود را به دفاع از ناتو اختصاص داده، اما کنترل کامل تسلیحاتش را در اختیار دارد.
فرانسه، برخلاف بریتانیا، همواره سیاست استقلال هسته‌ای را دنبال کرده و در تصمیمات هسته‌ای ناتو شرکت نمی‌کند. بااین‌حال، رهبران این کشور به‌طور ضمنی اعلام کرده‌اند که بازدارندگی هسته‌ای فرانسه دارای “ابعاد اروپایی” است. به همین دلیل، اکنون بحث‌هایی درباره میزان تعهد فرانسه به دفاع از کشورهای شرقی اتحادیه اروپا و ناتو مطرح شده است.
گزینه‌های اروپا برای بازدارندگی هسته‌ای مستقل
۱. ادغام توان هسته‌ای فرانسه با ساختار ناتو: یکی از گزینه‌ها، پیوستن فرانسه به گروه برنامه‌ریزی هسته‌ای ناتو به‌عنوان ناظر است. این اقدام می‌تواند به افزایش شفافیت در سیاست‌های هسته‌ای فرانسه و تقویت همگرایی میان اعضای اروپایی ناتو کمک کند.
۲. همکاری فرانسه و لهستان در استفاده از تسلیحات هسته‌ای: برخی مقامات لهستانی پیشنهاد کرده‌اند که فرانسه در صورت حمله به اروپا، اختیار استفاده از تسلیحات هسته‌ای را به متحدانش واگذار کند. اما مکرون تأکید کرده که تصمیم‌گیری درباره تسلیحات هسته‌ای همیشه در اختیار رئیس‌جمهور فرانسه باقی خواهد ماند.
۳. ایجاد نیروی هسته‌ای مشترک اروپایی: این ایده که در دهه ۱۹۵۰ مطرح شده بود، شامل تشکیل یک نیروی هسته‌ای مشترک با مشارکت کشورهای اروپایی است. بااین‌حال، موانع قانونی مانند پیمان منع گسترش تسلیحات هسته‌ای (NPT)، چنین طرحی را دشوار می‌کند.
آینده بازدارندگی هسته‌ای اروپا؛ چه اتفاقی خواهد افتاد؟
در شرایطی که نگرانی‌ها درباره تعهد آمریکا به دفاع از اروپا افزایش یافته، فرانسه و لهستان در حال بررسی راهکارهای جدید برای تقویت بازدارندگی هسته‌ای هستند. اگرچه هنوز تصمیمی قطعی اتخاذ نشده، اما این بحث‌ها نشان‌دهنده مهم‌ترین تغییرات در سیاست هسته‌ای اروپا از زمان جنگ سرد تاکنون است.
منبع اکونومیست
سیاسی
source